Łódź moje miasto. Historia miasta- Łódź wieloprzemysłowa

Witam kochani dzisiaj kolejny wpis z serii Łodź moje miasto. W ostatnim wpisie przybliżyławm Wam jak rozwijał się przemysł w Łodzi. Dzisiaj napiszę coś wiecęj na ten temat. Zatem do dzieła!

Początki Łodzi wieloprzemysłowej związane są z powstaniem kalisko-mazowieckiego okręgu przemysłowego, kiedy w mieście powstały wielkie manufaktury . m.in. kompleks fabryczny Ludwika Geyera rozwijający się od 1828r. z pierwszą na terenach Królestwa Polskiego maszyną parową (1839- znany dziś jako Biała Fabryka). W latach 30. XIX w. było to największe przedsiębiorstwo przemysłowe w Królestwie Polskim. Łódź eksportowała swoje wyroby głownie do Rosji i Chin.

Okres po upadku powstania listopadowego (1831r.) przyniósł bariery celne i pewną stagnację. W 1850 r. miasto było już dość znaczne i funkcjonowali w nim liczni rzemieślnicy: 13 bednarzy, 2 brukarzy, 4 blacharzy, 7 felczetów, 6 cieśli, 6 czapników, 4 dekarzy, 1 folusznik, 3 garbarzy, 5 gwoździarzy, 2 introligatorów, 1 kominiarz, 1 konował, 1 kotlarz, 21 muzykantów, 48 krawców, 10 kowali, 8 kołodziejów, 2 koszykarzy, 2 kapeluszników, 2 mechaników, 4 modniarki, 22 młynarzy, 2 mosiężników, 4 mydlarzy, 9 murarzy, 32 piekarzy, 3 piernikarzy, 2 piwowarów, 10 powroźników, 4 praczki, 2 postrzygaczy, 2 pompiarzy, 8 rymiarzy, 33 rzeźników, 1 rękawicznik, 10 ślusarzy, 5 szklarzy, 5 szwaczek, 39 szewców, 31 złotników, 7 stykarzy, 3 smuklerzy, 1 szczotkarz, 10 tokarzy, 2 waciarzy, 3 zegarmistrzów, 1 złotnik, 15 zdunów. W sumie w mieście miało swoją siedzibę 18 cechów rzemieślniczych ,a także dwie apteki, cukiernia, kawiarnia, trzech lekarzy oraz siedem ówczesnych hoteli- tzw. domów zajezdnych. Kolejny okres koniunktóry napędził w drugiej połowie XIX w. rozwój rynku wewnętrznego, otwarcie w 1865 r. linii kolejowej Fabryczno- Łódzkiej do Koluszek na trasie kolei Warszawsko- Wiedeńskiej, napływ taniej siły roboczej (po uwłaszczeniu chłopatwa) i ponowne otwarcie eksprtu po zniesieniu przez Rosję granicy celnej w 1851r. oraz wprowadzenie w 1877 r. złotych ceł na granicy Cesarstwa Rosyjskiego.

W tym czasie rosły fortuny przemysłowe Scheiberów, Grohmanów,Poznańskich. Powstały pierwsze miejscowe banki(w 1872 r. z inicjatywy Karola Sheibera- Bank Handlowy w Łodzi oraz Towarzystwo Kredytowe Miejskie w Łodzi),udzielające głównie kredytów handlowych. Rósł też udział lokanych w bankach warszawskich. Łóź stała się miejscem wielkich szans głównie dla Żydów, Niemców, Polaków i Rosjan- przysłowiową ziemią obiecaną. Ich ślady są ciągle czytelne w dzisiejszym mieście w postaci zespołów podfabrycznych, zabytków architektonicznych, świątyń i cmentarzy. W roku 1902 uruchomiono prywatną Kolej Warszawsko-Kaliską łączącą Łódź z Warszawą przez Łowicz na wschodzie na Sieradz z Kaliszem na zachodzie. Przedłużenie w 1906 r. linii z Kalisza do Ostrowa Wielkopolskiego dało Łodzi bezpośrednie połączemie z niemiecką siecią kolejową.

Jednocześnie miasto było w tym okresie areną powrarzających się strajków i rozruchów robotniczych,przeradzających się w krwawe zajścia. Jednym z pierwszych był strajk w 1872 r. w fabryce Karola Sheiblera. W 1892 r. nastąpił tzw. bunt łódzki zakończony ingerencją wojska. Do największych starć doszło podczas Rewolucji 1905 roku w czasie której między innymi dokonano zamachu na fabrykanta Juliusza Kunitzera.

Mimo swoich rozmiarów i pojedyńczych inwestycji Łódz pozostawała w ogromnej mierze ignotowana przez centralne władze rosyjskie i rażąco niedoiwestowana pod względem inrastruktury transportowej, technicznej i społecznej. Kilkusettysięczne miasto posiadało jedynie godność siedziby powiatu podlegając gubernatorowi rezydującemu w kilkukrotnie mniejszym Piotrkowie. Nie istniały połączenia kolejowe na kirunku północno-zachodnim ( Konin, Poznań), pónocnym (Kutno, Toruń) oraz połódniowym (Piotrków, Częstochowa, Zagłębie Dąbrowskie). Brak było sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, szlonictwo stało na niskim poziomie. W 1845 r. otwarto natomiastszpital, sfinansowany przez miasto Łódź, rząd darczyńców prywatnych oraz tzw. ceduł muzycznych (podatek od zabaw) opłacony w Łodzi, Zgierzu,Konstantynowie i Aleksandrowie (placówka w złożeniu służyć mieszkańcom tych właśnie miast, którzy mieli też swoich przedstawicieli w radzie nadzorczej) W kolejnym wpisie Łódź w czasie w I wojny światowej. Więc do następnego wpisu.